ส้มตำ เป็นภูมิปัญญาในการกินผักดิบให้มีรสชาติอร่อย และเป็นอาหารที่ปรุงได้แต่ตามหัวไร่ปลายนา ไม่ต้องมีครัว หรือเตาไฟ เพียงมีต้นมะละกอกับพริกสดพริกแห้งก้นตะกร้า น้ำปลาร้า ที่มีติดครัว เก็บผักตามข้างรั้วมาแนม เป็นเครื่องเคียง เป็นอาหารทำง่าย อร่อย ได้คุณค่า
คุณค่าทางโภชนาการ
ส้มตำ คือ อาหารสุขภาพ เปี่ยมวิตามินเกลือแร่จากผัก เครื่องปรุงต่างๆ ที่ใส่ลงไป โดยเฉพาะอย่างยิ่ง มะละกอมีเอนไซน์ปาปีน ที่ช่วยย่อยโปรตีน ทำให้ร่างกายย่อยอาหารได้ดียิ่งขึ้น น้ำมะนาว มะเขือเทศมีวิตามินและไลปีนสูง เนื่องจากไม่ได้ปรุงสุกโดยผ่านความร้อน จึงควรระมัดระวังเรื่องความสดใหม่ของวัตถุดิบ และความสะอาดของภาชนะให้ดี มิเช่นนั้นอาจมีเชื้อโรคเจือปนส่วนผสม
มะละกอดิบขูดเป็นเส้น 2 ถ้วย
กระเทียม 3 กลีบ
พริกขี้หนู 5 – 6 เม็ด
มะเขือเทศสีดาผ่าครึ่ง 2 ลูก
ปูดอง 2 ตัว
ถั่วฝักยาวหั่นเป็นท่อน 1 ฝัก
น้ำปลาร้าต้มสุก 1 ช้อนโต๊ะ
น้ำปลา 1 ช้อนโต๊ะ
กุ้งแห้ง 2 ช้อนโต๊ะ
น้ำมะนาว ¼ ถ้วย
น้ำตาลปี๊บ 1 ช้อนโต๊ะ
วิธีการทำ
1. ใส่กระเทียมและพริกขี้หนู ลงในครก ตำให้พอแตก ตามด้วยถั่วฝักยาวตำให้แหลก2. ใส่มะเขือเทศ น้ำมะนาว น้ำตาลปี๊บ น้ำปลา น้ำปลาร้า แล้วตำให้เข้ากัน
3. ใส่มะละกอ แล้วตามด้วยปูดอง แล้วตำเบาๆ คลุกเคล้าให้เข้ากัน
4. ชิมแล้วปรุงจนชอบ ตักใส่จาน รับประทานพร้อมผักสด ยอดผักบุ้ง ถั่วฝักยาว กะหล่ำปลี
